در دنیایی که حتی یخچال و ساعتها هم هوشمند شدهاند، عجیب نیست اگر لاستیک خودروها هم از فناوریهای دیجیتال بهرهمند شوند. شاید برایتان جالب باشد بدانید که امروزه ابزارها و برنامههای پیشرفتهای وجود دارند که نگهداری از لاستیک را از یک کار مکانیکی ساده، به یک فرآیند فناورانه و دادهمحور تبدیل کردهاند. این ابزارها با ترکیب سنسورها، اپلیکیشنهای موبایل، الگوریتمهای هوش مصنوعی و اینترنت اشیا، کمک میکنند تا عملکرد لاستیکها بهینه شود، ایمنی رانندگی بالا برود و از هزینههای اضافی جلوگیری شود.
در ادامه نگاهی داریم به مهمترین فناوریها و ابزارهای هوشمندی که صنعت تایر به خود دیده است. برای نوشتن این مقاله از مجله سایت کورال تایر کمک گرفته ایم.
ابزارهای تشخیص و ترمیم آسیبها؛ با دقت دیجیتال
کیتهای سنتی پنچرگیری جای خود را به ابزارهای دیجیتال دادهاند. امروزه دستگاههایی در دسترس هستند که با استفاده از اسکن لیزری، تصویربرداری حرارتی و امواج فراصوت، میتوانند ترکها، سوراخها یا تغییر شکلهای داخلی لاستیک را بهصورت دقیق شناسایی کنند؛ آسیبهایی که با چشم غیرمسلح قابل تشخیص نیستند. این فناوریها به راننده این امکان را میدهند که پیش از وقوع یک حادثه، مشکل را کشف کرده و اقدام پیشگیرانه انجام دهد.
سیستمهای مانیتورینگ فشار: TPMS فقط شروع کار است
سیستم نظارت بر فشار لاستیک (TPMS) حالا دیگر فقط یک حسگر هشداردهنده نیست. نسل جدید این سیستمها با اتصال به اپلیکیشنهای موبایل، اطلاعات کاملی دربارهی فشار، دما، وضعیت سایش، و حتی هشدار در مورد تنظیم مجدد ارائه میدهند. برخی از این سیستمها حتی قابلیت اتصال به پلتفرمهای مدیریت ناوگان را دارند و به مدیران شرکتهای حملونقل این امکان را میدهند تا از راه دور، وضعیت لاستیکهای همه خودروها را کنترل کنند.
اپلیکیشنهایی که لاستیک را تحلیل میکنند!
تلفن هوشمند شما حالا میتواند مکانیک لاستیک شما هم باشد! اپلیکیشنهایی مانند Michelin Track Connect، Tire Analytics و Pirelli Connesso با اتصال به سنسورهای هوشمند یا از طریق دوربین گوشی، دادههایی مانند فشار باد، دمای لاستیک، سطح سایش و حتی عادات رانندگی را تحلیل میکنند. در برخی از نسخهها، حتی پیشنهادهای شخصیسازیشده برای تعویض تایر یا تنظیم باد مناسب ارائه میشود. این اپها از الگوریتمهای یادگیری ماشین بهره میگیرند تا توصیههایی دقیق و بهروز به شما بدهند.
وقتی هوش مصنوعی وارد بازی میشود…
هوش مصنوعی دیگر فقط مخصوص شرکتهای بزرگ فناوری نیست. در صنعت تایر هم جای خود را باز کرده است. به کمک AI میتوان:
- فرسایش لاستیکها را پیشبینی کرد بر اساس سبک رانندگی، شرایط جاده و دمای هوا
- آسیبها را از طریق پردازش تصویر تشخیص داد (مثلاً با اپهایی مانند Tire Check AI)
- فشار باد لاستیکها را بهصورت خودکار تنظیم کرد متناسب با بار خودرو یا مسیر پیش رو
در برخی خودروهای الکتریکی پیشرفته، هوش مصنوعی نهتنها فشار تایرها را کنترل میکند بلکه در همکاری با سیستم تعلیق، نوع پخش بار را هم تغییر میدهد تا عمر تایرها به حداکثر برسد.
مزایای فناوری دیجیتال برای لاستیکها فراتر از انتظار است
در نگاه اول ممکن است فکر کنید این ابزارها فقط برای ماشینهای مسابقهای یا خودروهای لاکچری کاربرد دارند. اما در واقع استفاده از این فناوریها مزایای ملموسی برای هر رانندهای دارد:
- کاهش هزینههای تعمیرات: با هشدارهای بهموقع، از خرابیهای پرهزینه جلوگیری میشود
- افزایش ایمنی: تشخیص زودهنگام ترکها، باد کم یا سایش نامتوازن، میتواند مانع تصادف شود
- افزایش عمر تایرها: با تنظیم دقیق فشار باد و تعویض در زمان مناسب
- مدیریت هوشمند ناوگان: برای کسبوکارهایی که تعداد زیادی خودرو دارند، این ابزارها مثل یک دستیار دیجیتال عمل میکنند
وضعیت ایران؛ آیا ما هم از این ابزارها استفاده میکنیم؟
در بازار ایران نیز اپلیکیشنهایی وجود دارند که در زمینهی بررسی سلامت خودرو و یادآوری زمان تعویض لاستیک فعالاند. هرچند هنوز اپ تخصصی بومی در حد Michelin Track Connect توسعه نیافته، اما استفاده از سیستمهای TPMS وایرلس، کیتهای تشخیص ترک لاستیک با تصویر، و اپهایی با تحلیل مصرف تایر در حال گسترش است. با رشد استارتاپهای حوزه خودرو در کشور، انتظار میرود که بهزودی شاهد ابزارهای هوشمند حرفهایتری در این حوزه باشیم.
آیندهای که نزدیک است…
با ورود فناوریهای مثل پرینترهای سهبعدی برای تولید تایر، تایرهای قابل بازیافت با تراشه RFID، و تایرهای متصل به شبکه اینترنت خودرو (V2X)، میتوان گفت دنیای تایرها در آستانهی یک انقلاب فناورانه است. شاید تا چند سال آینده، بررسی تایر هم مثل چک کردن ایمیل، فقط با یک اپلیکیشن انجام شود!
دیدگاهتان را بنویسید